অসমৰ জৈৱবৈচিত্ৰ্য ৩: কীট-পতংগৰ বৈচিত্ৰ্য আৰু ব্যৱহাৰ

বাৰিষা অ’ত ত’ত দীঘলীয়া বাট গঢ়া পৰুৱাৰ লানিৰ পৰা, তীক্ষ্ণ মাতেৰে সন্ধিয়াবোৰ মুখৰ কৰি তোলা জিলিটো, কণমান পোহৰ কঢ়িয়াই অন্ধকাৰ আঁতৰাব খোঁজা জোনাকী পৰুৱাবোৰ, ফুলৰ মৌ চুহি উৰি ফুৰা ৰং-বিৰঙী পখিলা, খেতি-পথাৰত উপদ্ৰৱ কৰা অনিষ্টকাৰী পতংগবোৰলৈকে অসমীয়াৰ নিত্যনৈমিত্তিক জীৱনত সৰু-বৰ ভালেসংখ্যক কীট-পতংগ ওত:প্ৰোতভাৱে জড়িত হৈ আছে ৷ এনে উপকাৰী কীট-পতংগ অসমীয়া ৰাইজে বিভিন্ন উপায়েৰে ব্যৱহাৰ কৰি লাভৱান হৈছে ৷ তেনেদৰে অনিষ্টকাৰী পতংগ নিয়ন্ত্ৰণৰো বিভিন্ন ব্যৱস্থা হাতত লৈছে ৷

কীট-পতংগবোৰ অমেৰুদণ্ডী সন্ধিপদী প্ৰাণী ৷ ইহঁতৰ মূল বৈশিষ্ট হৈছে, তিনিটা অংশত বিভক্ত দেহ (মূৰ, বক্ষ আৰু পেট), তিনিযোৰ ঠেং আৰু এযোৰ এন্টিনা (antennae) ৷ বৈচিত্ৰ্যতাৰ ফালৰ পৰা সমগ্ৰ বিশ্বৰে মুঠ জীৱৰ আধাতকৈ অধিক প্ৰজাতি কীট-পতংগ৷ কীট-পতংগৰ ২৪ টা বৰ্গৰ ভিতৰত আটাইতকৈ বেছি প্ৰজাতি থকা বৰ্গসমূহ হৈছে- গুবৰুৱাজাতীয় পতংগ (Beetles, বৰ্গ- Coleoptera), মাখিজাতীয় পতংগ (Fly, বৰ্গ-Diptera) , বৰল (wasps), মৌমাখি (bees) আৰু পৰুৱা (ants) (বৰ্গ-Hymenoptera) আৰু সকলো পখিলা ( বৰ্গ- Lepidoptera) ৷ ১৯৯১ চনৰ জুল’জিকেল চাৰ্ভে অব ইণ্ডিয়াৰ তথ্য অনুসৰি সমগ্ৰ বিশ্বৰ ৯৮,৩৭৪৪ টা কীট-পতংগৰ প্ৰজাতিৰ ভিতৰত ভাৰতত ৬০,৩৮৩ টা প্ৰজাতি অৰ্থাৎ বিশ্বৰ প্ৰায় ৬.১৩% বৰ্তমানলৈকে চিনাক্ত কৰা হৈছে৷ ইয়াৰে কিমান সংখ্যক অসমত পোৱা যায় সেয়া সঠিককৈ ক’ব পৰা নাযায়৷ 

উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চৰ অন্যান্য ৰাজ্যসমূহৰ লগতে অসমতো কীট-পতংগ খাদ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰা হয়৷ সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰায় ২০০০ বিধমান কীট-পতংগৰ প্ৰজাতি খাদ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰা হয়৷ অসমৰ বিভিন্ন জনজাতিৰ লোকে পানীত থকা জায়েন্ট ৱাটাৰ বাগ (Lethocercus indicus), জিলি (House cricket), মৌমাখি (honey bee brood), ফৰিং (grasshopper) আদি খায়৷ এৰী (Eri silkworm) আৰু মুগা (Muga Silkworm) পলু মিচিং জনজাতীয় লোকৰ প্ৰিয় খাদ্যৰ অন্তৰ্ভুক্ত৷ আহোম সম্প্ৰদায়ৰ লোকে বিহুৰ সময়ত আমৰলি পৰুৱা (Red tree ants, বৈজ্ঞানিক নাম-Oecophylla smargdina) খোৱাৰ নিয়ম৷ তেনেদৰে অসমৰ বিভিন্ন অঞ্চলত পৰম্পৰাগতভাৱে খাদ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰি অহা অন্যান্য কীট-পতংগ হৈছে, Dorylus orientalis, Acheta domestica, Lethocercus indicus, Odontotermes obesus, Apis indica, Vespa orientalis, Hydrochara rickseckeri, Heiroglyphus bannian, Neoconocephalus palustris, Philosomia ricini, Anthera assama , Bombyx mori ইত্যাদি ৷ 

অসমত খোৱা এবিধ পতংগ-জায়েন্ট ৱাটাৰ বাগ

খাদ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰা এই কীট-পতংগসমূহ ঔষধি গুণসম্পন্ন বুলি জনা যায়৷ কীট-পতংগসমূহ প্ৰটিন, শৰ্কৰা, লোণ আৰু ভিটামিনেৰে সমৃদ্ধ হৈ থাকে৷ লেটাসমূহত পটেছিয়াম, জিংক আদিকে ধৰি ভালেসংখ্যক ৰাসায়নিক উপাদান থাকে৷ অসমত খোৱা বৰল (Vespa orientalis) কাহ,পানীলগা, পেটৰ বিভিন্ন ৰোগত, Eumenes petiolatus নামৰ পোকবিধ মূৰৰ বিষ আৰু জুয়েপোৰা আঘাত উপশমত ব্যৱহাৰ হয়৷ তেনেদৰে আমৰলি পৰুৱাত থকা ফ’ৰমিক এচিডে সৰু আই, দাঁতৰ বিষ, পেটৰ সমস্যা, ৰক্তচাপৰ সমস্যা আদি নিৰাময়ত সহায় কৰে বুলি ধাৰণা কৰা হয়৷ 

খাদ্যৰ উপৰিও কীট-পতংগৰ অন্য ব্যৱহাৰো আছে৷ উদাহৰণস্বৰূপে, উইঁহাফলু (Termite) অসমীয়া ৰাইজে মাছৰ খাদ্য হিচাপে ফিছাৰি সমূহত ব্যৱহাৰ কৰে৷ মুগা, পাট আৰু এৰীপলু ৰ পৰা সূতা উলিয়াই অসমীয়া পৰম্পৰাগত সাঁজ তৈয়াৰ কৰা হয়৷